متن اساسنامه موسسه غیر تجاری
تعریف مؤسسات غیرتجاری
مؤسسات غیرتجاری به واحدهایی گفته می‌شود که با هدف انجام فعالیت‌های غیرتجاری مانند علمی، فرهنگی، خیریه‌ای، آموزشی، خدماتی و اجتماعی تأسیس می‌شوند و به قصد جلب سود و توزیع آن بین اعضا فعالیت نمی‌کنند. این مؤسسات می‌توانند شامل انجمن‌های علمی، خیریه‌ها، مؤسسات آموزشی، پژوهشی، فرهنگی، هنری و خدماتی باشند.
بر اساس قوانین
ایران، مؤسسات غیرتجاری به دو دسته تقسیم می‌شوند:
مؤسسات غیرانتفاعی: هدف این مؤسسات، ارائه خدمات بدون قصد کسب سود است، مانند خیریه‌ها، انجمن‌های علمی و مؤسسات فرهنگی
مؤسسات انتفاعی: در این نوع مؤسسات، فعالیت‌ها به قصد کسب درآمد انجام می‌شود، اما به شکل فعالیت‌های تجاری مانند خرید و فروش کالا نیست.
نمونه‌هایی از این مؤسسات شامل مؤسسات آموزشی، مشاوره‌ای، حقوقی و خدماتی هستند.
مؤسسات غیرتجاری باید در اداره ثبت شرکت‌ها به ثبت برسند و تحت نظارت قوانین مدنی و تجارت ایران فعالیت کنند.
فصل اول: نام و نوع موسسه
نام موسسه: ………………………
نوع موسسه: غیر تجاری
ماده 2: موضوع موسسه
موضوع فعالیت موسسه: ……………..
ماده 3: مرکز اصلی موسسه
مرکز اصلی موسسه در: ……………..
ماده 4: سرمایه موسسه
سرمایه موسسه به میزان: ……………
ماده 5: مدت فعالیت موسسه
موسسه از تاریخ تأسیس به مدت: …….
در صورت عدم تعیین مدت، موسسه برای مدت نامحدود تشکیل می‌شود
ماده 6: تابعیت موسسه
تابعیت موسسه ایرانی است
ماده 7: انتقال سهم‌الشرکه
هیچ یک از شرکا حق انتقال سهم‌الشرکه خود را به غیر ندارند، مگر با رضایت و موافقت دارندگان سه چهارم سرمایه موسسه، که دارای اکثریت عددی نیز باشند. انتقال سهم‌الشرکه فقط با تنظیم سند رسمی معتبر خواهد بود
فصل دوم: مجامع عمومی و وظایف آن‌ها
ماده 8: مجمع عمومی عادی
مجمع عمومی عادی موسسه در ظرف مدت چهار ماه اول هر سال پس از انقضای سال مالی تشکیل می‌شود. در این مجمع، مدیرعامل انتخاب و می‌تواند برای اعضای خود سمت‌های دیگری تعیین نماید.
ماده 9: مجمع عمومی فوق‌العاده
وظایف مجمع عمومی فوق‌العاده عبارتند از:
الف) تغییر اساسنامه یا الحاق یا حذف یک یا چند ماده از اساسنامه
ب) افزایش یا کاهش سرمایه موسسه
ج) ورود شریک یا شرکای جدید به موسسه ماده
10: تصمیمات مجمع عمومی
تصمیمات مجمع عمومی فوق‌العاده با موافقت دارندگان سه چهارم سرمایه معتبر و لازم‌الاجرا است.
تصمیمات در مجمع عمومی عادی طبق دستور ماده 106 قانون تجارت معتبر و لازم‌الاجرا خواهد بود.
فصل سوم: هیات مدیره و مدیرعامل
ماده 11: هیات مدیره موسسه
هیات مدیره موسسه مرکب از …….. نفر خواهد بود که در مجمع عمومی از بین شرکا یا از خارج موسسه انتخاب می‌شوند.
ماده 12: انتخاب رئیس هیات مدیره و مدیرعامل
هیات مدیره از بین خود یک نفر را به سمت رئیس هیات مدیره و یک نفر را به سمت مدیرعامل انتخاب می‌کند.
ماده 13: اختیارات هیات مدیره
هر یک از اعضای هیات مدیره می‌تواند اختیارات خود را به یکی از شرکا یا مدیرعامل تفویض کند. همچنین هیات مدیره می‌تواند تمام یا قسمتی از اختیارات خود را به مدیرعامل تفویض نماید.
ماده 14: دارندگان حق امضا
دارندگان حق امضا در موسسه، اعضای هیات مدیره هستند که اوراق و اسناد بهادار از قبیل چک، سفته، برات، اسناد تعهدآور و قراردادها را تعیین می‌کنند.
فصل چهارم: امور مالی ماده
15: سال مالی موسسه
سال مالی موسسه از اول فروردین ماه هر سال شروع و به آخر اسفند ماه همان سال خاتمه می‌یابد. سال اول از تاریخ تأسیس موسسه شروع می‌شود.
ماده 16: تقسیم سود
در پایان هر سال مالی، پس از کسر هزینه‌های اداری، حقوق کارکنان، مالیات و ذخیره قانونی، سود قابل تقسیم بین شرکا به نسبت سهم‌الشرکه تقسیم خواهد شد.
ماده 17: سایر امور مالی
موسسه می‌تواند با سایر موسسات و اشخاص حقوقی و حقیقی، استقراض، رهن یا بدون رهن و تحصیل اعتبار و وام دادن و وام گرفتن از بانک‌ها و اشخاص، باز کردن حساب‌های جاری و ثابت، صدور ظهرنویسی، پرداخت بروات و اسناد و سفته‌ها و هزینه‌ها را انجام دهد.
فصل پنجم: انحلال و تسویه موسسه ماده
18: فوت یا محجوریت شریک
فوت یا محجوریت هر یک از شرکا باعث انحلال موسسه نمی‌شود. وراث شریک متوفی یا ولی محجور می‌توانند به مشارکت خود ادامه دهند یا سهم‌الشرکه خود را پس از انجام تشریفات قانونی دریافت یا به شریک دیگر منتقل کنند.
ماده 19: انحلال موسسه
موسسه در صورتی که مجمع عمومی رای به انحلال دهد، منحل خواهد شد. یک نفر از بین شرکا یا از خارج موسسه به سمت مدیر تصفیه منصوب می‌شود.
ماده 20: اختلافات بین شرکا
اختلافات بین شرکای موسسه از طریق حکمیت و داوری حل و فصل خواهد شد.
فصل ششم: حقوق و وظایف مدیرعامل ماده
21: اختیارات مدیرعامل
مدیرعامل موسسه نماینده قانونی و تام‌الاختیار موسسه است و می‌تواند در امور مختلف موسسه دخالت کند. این امور شامل:
امور اداری موسسه تنظیم فهرست دارایی موسسه تنظیم بودجه و پرداخت حقوق و انجام هزینه‌ها انجام تشریفات قانونی تاسیس شعب و واگذاری نمایندگی استخدام کارمندان و کارگران عقد پیمان با شرکت‌ها و بانک‌ها و ادارات خرید و فروش و اجاره اموال مشارکت و تنظیم خط مشی موسسه ماده 22: جلسات هیات مدیره
جلسات هیات مدیره با حضور اکثریت اعضا رسمیت می‌یابد و تصمیمات با اکثریت آرا معتبر خواهد بود.
فصل هفتم: مقررات عمومی ماده
23: موارد قانون تجارت
در سایر موضوعاتی که در این اساسنامه قید نشده است، طبق مقررات قانون تجارت ایران عمل خواهد شد.
ماده 24: امضاء اساسنامه
این اساسنامه در 26 ماده تنظیم و به امضای کلیه موسسین موسسه رسید و تمام مشخصات امضا شد.
ماده 25: سهم‌الشرکه و تقسیم سود ویژه
سود ویژه به نسبت سهم‌الشرکه بین شرکا تقسیم خواهد شد.
ماده 26: تصویب اساسنامه
این اساسنامه در تاریخ …….. تنظیم و به امضای کلیه موسسین رسید.
سؤالات متداول درباره مؤسسات غیرتجاری
مؤسسه غیرتجاری چيست؟
مؤسسه‌ای است که برای انجام فعالیت‌های غیرتجاری مانند علمی، خیریه‌ای، فرهنگی، آموزشی و خدماتی تأسیس شده و هدف آن کسب سود تجاری نیست.
مؤسسات غیرتجاری چه تفاوتی با شرکت‌های تجاری دارند؟
شرکت‌های تجاری با هدف کسب سود و انجام فعالیت‌های اقتصادی تشکیل می‌شوند، اما مؤسسات غیرتجاری معمولاً برای ارائه خدمات آموزشی، اجتماعی، فرهنگی و خیریه‌ای فعالیت می‌کنند.
مؤسسات غیرتجاری چه انواعی دارند؟
به دو دسته تقسیم می‌شوند: مؤسسات غیرانتفاعی: بدون قصد کسب سود (مانند خیریه‌ها و انجمن‌های علمی) مؤسسات انتفاعی: با هدف کسب درآمد، اما بدون فعالیت تجاری (مانند مؤسسات آموزشی و مشاوره‌ای)
آیا مؤسسات غیرتجاری مجاز به کسب درآمد هستند؟
بله، اما هدف اصلی آن‌ها توزیع سود بین اعضا نیست. درآمد ممکن است صرف توسعه مؤسسه و فعالیت‌های آن شود. ثبت و تأسیس
چگونه یک مؤسسه غیرتجاری ثبت می‌شود؟
با ارائه درخواست به اداره ثبت شرکت‌ها، تنظیم اساسنامه، مشخص کردن نام، هدف، آدرس، میزان سرمایه و معرفی اعضای هیات مدیره.
حداقل تعداد اعضا برای تأسیس مؤسسه غیرتجاری چقدر است؟
حداقل دو نفر برای تأسیس مؤسسه غیرتجاری مورد نیاز است.
آیا مؤسسه غیرتجاری نیاز به سرمایه اولیه دارد؟
بله، اما حداقل سرمایه مشخصی در قانون تعیین نشده و بستگی به نوع فعالیت دارد.
آیا مؤسسات غیرتجاری نیاز به مجوز دارند؟
بله، بسته به نوع فعالیت، برخی مؤسسات باید از مراجع مربوطه مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت علوم یا سازمان بهزیستی مجوز بگیرند. ساختار و مدیریت
مدیریت مؤسسه غیرتجاری چگونه است؟
توسط هیأت مدیره یا مدیرعامل که در اساسنامه تعیین شده‌اند، اداره می‌شود.
آیا اعضای هیأت مدیره مؤسسه غیرتجاری باید سهام‌دار باشند؟
خیر، برخلاف شرکت‌های تجاری، اعضای هیأت مدیره لزوماً سهام‌دار نیستند و ممکن است از خارج از مؤسسه انتخاب شوند.
آیا امکان تغییر مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره وجود دارد؟
بله، طبق مفاد اساسنامه و تصمیمات مجمع عمومی، مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره قابل تغییر هستند.
نحوه تقسیم سود در مؤسسات غیرتجاری چگونه است؟
در مؤسسات غیرانتفاعی، سود بین اعضا تقسیم نمی‌شود، اما در مؤسسات انتفاعی می‌توانند بخشی از درآمد را بین اعضا توزیع کنند.
فعالیت‌ها و قوانین آیا مؤسسات غیرتجاری می‌توانند قراردادهای مالی و حقوقی منعقد کنند؟
بله، مدیران مؤسسه می‌توانند قراردادهایی را برای انجام امور مؤسسه با اشخاص حقیقی یا حقوقی امضا کنند.
آیا مؤسسات غیرتجاری مشمول پرداخت مالیات هستند؟
بله، اما برخی مؤسسات خیریه و فرهنگی ممکن است تحت شرایط خاصی از معافیت مالیاتی برخوردار شوند
آیا یک مؤسسه غیرتجاری می‌تواند کارمند استخدام کند؟
بله، مؤسسات غیرتجاری می‌توانند نیروهای انسانی مورد نیاز خود را استخدام کنند
انحلال و تغییرات در چه شرایطی یک مؤسسه غیرتجاری منحل می‌شود؟
طبق تصمیم مجمع عمومی، ورشکستگی، عدم امکان ادامه فعالیت یا حکم دادگاه
پس از انحلال، دارایی‌های مؤسسه چه می‌شود؟
در مؤسسات غیرانتفاعی، دارایی‌ها معمولاً به مؤسسات مشابه یا نهادهای خیریه منتقل می‌شود. در مؤسسات انتفاعی، دارایی‌ها طبق تصمیم مجمع تقسیم می‌شود.
آیا می‌توان مؤسسه غیرتجاری را به شرکت تجاری تبدیل کرد؟
خیر، اما می‌توان مؤسسه را منحل کرده و یک شرکت تجاری جدید ثبت
نتیجه‌گیری
مؤسسات غیرتجاری بخش مهمی از ساختار اقتصادی و اجتماعی یک جامعه را تشکیل می‌دهند. این مؤسسات، چه در قالب فعالیت‌های خیریه‌ای و فرهنگی و چه در حوزه‌های آموزشی و خدماتی، نقش بسزایی در توسعه پایدار و ارتقای سطح زندگی افراد دارند. با وجود اینکه هدف اصلی آن‌ها کسب سود نیست، اما می‌توانند تأثیر اقتصادی و اجتماعی قابل‌توجهی داشته باشند.
ثبت، مدیریت و اداره صحیح این مؤسسات نیازمند آگاهی از قوانین و مقررات مربوطه است. همچنین، شفافیت مالی، رعایت اصول حقوقی و نظارت بر عملکرد، از جمله عواملی هستند که می‌توانند به موفقیت و استمرار فعالیت آن‌ها کمک کنند. در نهایت، حمایت از این مؤسسات و ایجاد بسترهای قانونی مناسب برای رشد و توسعه آن‌ها، به بهبود شرایط اجتماعی و اقتصادی کشور منجر خواهد شد.
مقالات مرتبط: